Skar?yski Wortal Turystyczny
  Zarejestruj się   | Strona Główna |     | Albumy |     | Forum |     | Artykuły |     | Poczta |              

           

   Turystyka
Strona G?ówna

HistoriaShow/Hide content
tree-T.gif Skar?yskoShow/Hide content
tree-T.gif Osada Kamienna do pocz?tku XXw
tree-T.gif Osada Kamienna 1914 - 1918
tree-T.gif Historia w datach
tree-T.gif Pomnik powsta?ców
tree-T.gif Przewa? staszicowski
tree-L.gif Trakt
tree-T.gif Bli?ynShow/Hide content
tree-T.gif Rozwój
tree-T.gif Górnictwo
tree-T.gif Jagie??o w Blizynie
tree-T.gif Gazeta z 1923r
tree-L.gif Monety
tree-T.gif MostkiShow/Hide content
tree-L.gif Historia
tree-T.gif ParszówShow/Hide content
tree-L.gif Zarys Historii
tree-T.gif SuchedniówShow/Hide content
tree-T.gif Zarys Historii 1
tree-L.gif Zarys Historii 2
tree-T.gif ??cznaShow/Hide content
tree-L.gif Zarys Historii
tree-L.gif InneShow/Hide content
tree-T.gif ?ZP AK PONURY
tree-T.gif Najstarsze domostwo
tree-L.gif Pseudonim OSET
Szlaki turystyczneShow/Hide content
tree-T.gif Objasnienia
tree-T.gif Szlaki pieszeShow/Hide content
tree-T.gif Wykaz szlaków pieszych
tree-T.gif Szlak czerwony
tree-T.gif Szlak ?ó?ty
tree-T.gif ?ladami górników
tree-T.gif Szlak zielony
tree-T.gif Szlak ?ó?ty 2
tree-L.gif Szlak czarny
tree-T.gif Szlaki roweroweShow/Hide content
tree-T.gif Berlin - Lwów
tree-T.gif Szlak niebieski
tree-L.gif Szlak czarny
tree-T.gif Szlaki konneShow/Hide content
tree-L.gif 80km konno
tree-L.gif WycieczkiShow/Hide content
tree-T.gif Le?nymi ?cie?kami
tree-T.gif W Lany Poniedzia?ek
tree-T.gif Kierz, Szyd?owiec ...
tree-T.gif Cel wycieczki…I??a
tree-T.gif Turystyka sp?ywowa
tree-T.gif Jastrz?b-Or?ów
tree-L.gif Wycieczka na ?ysic?
PTTK Skar?yskoShow/Hide content
tree-T.gif Regulamin odznak
tree-T.gif PTTKShow/Hide content
tree-T.gif Terminarz
tree-T.gif KronikaShow/Hide content
tree-T.gif XXXI Rajd BAB
tree-T.gif XIV Maraton Konecki
tree-T.gif VI Rajd Wiosenny
tree-L.gif X Rajd Miko?ajkowy
tree-L.gif 25 lat PTTK
MuzeaShow/Hide content
tree-T.gif Lista zabytków
tree-T.gif Muzeum im. Or?a Bia?ego
tree-T.gif Sanktuarium
tree-T.gif M. Zag??bia Staropolskiego
tree-T.gif Izba Pami?ci
tree-L.gif Muzeum Wsi Kieleckiej
GeologiaShow/Hide content
tree-T.gif Mapa geologiczna
tree-T.gif Jaskinie
tree-T.gif Sztolnie
tree-T.gif Kamienio?omyShow/Hide content
tree-T.gif Lista kamien.
tree-L.gif Kopulak
tree-L.gif G?azy narzutoweShow/Hide content
tree-T.gif G?az w Kierzu
tree-L.gif Skandynawski przybysz
ZabytkiShow/Hide content
tree-T.gif Mapa zabytków
tree-T.gif Zabytki technikiShow/Hide content
tree-T.gif Co i gdzie
tree-T.gif Starachowice
tree-T.gif Bobrza
tree-L.gif Nietulisko Fabryczne
tree-T.gif KapliczkiShow/Hide content
tree-L.gif Bukowa Góra
tree-T.gif Triangul
tree-T.gif Zalew Bzi?ski
tree-T.gif Rejon umocniony
tree-T.gif Dru?niczówka
tree-T.gif SynagogiShow/Hide content
tree-T.gif Samsonów
tree-L.gif Skar?ysko
tree-T.gif Cmentarze ?ydowskieShow/Hide content
tree-T.gif Skar?ysko
tree-L.gif Bodzentyn
tree-T.gif PomnikiShow/Hide content
tree-L.gif Klonów
tree-T.gif ZamkiShow/Hide content
tree-T.gif Dwór obronny w Modliszewicach
tree-T.gif Bodzentyn
tree-T.gif I??a
tree-T.gif Kurozw?ki
tree-T.gif Szyd?owiec
tree-T.gif Podzamcze Piekoszowskie
tree-L.gif Janowiec
tree-T.gif W?chockShow/Hide content
tree-T.gif Cystersi. Krowy, rudy i organy
tree-T.gif Pa?ac Schoenbergów
tree-L.gif Trzy rzuty beretem od Starachowic
tree-T.gif Ko?cio?yShow/Hide content
tree-T.gif Ko?cio?y
tree-T.gif ?wi?ta Katarzyna
tree-T.gif Ko?ció? farny ?w. Zygmunta
tree-L.gif Ko?ció? Wniebowzi?cia NMP
tree-L.gif Staro?ytne skarby Ponidzia
Baza noclegowaShow/Hide content
tree-T.gif Hotele
tree-T.gif AgroturystykaShow/Hide content
tree-T.gif Mostki
tree-T.gif Bli?yn
tree-T.gif Suchedniów
tree-T.gif Ko?oma?
tree-L.gif Parszów
tree-L.gif Zajazdy
Skar?yskie Tow.CyklistówShow/Hide content
tree-T.gif O nas - Cyklistach
tree-T.gif Kolejarze w Sielpi
tree-T.gif VII Skar?yski Rajd Rowerowy
tree-T.gif XIII Konecki Maraton
tree-T.gif IV Rajd Rowerowy
tree-L.gif XIV Konecki Maraton Rowerowy
Gdzie na weekendShow/Hide content
tree-T.gif Chlewiska
tree-T.gif Topornia
tree-T.gif Góra Che?m
tree-T.gif Kapkazy
tree-L.gif Radkowice

Zawrto?? Wortalu

Top
Polskie Towarzystwo HistoryczneShow/Hide content
· Rocznik 2010

   Dzia? przyrodniczy
Flora i Fauna
RoslinyShow/Hide content
tree-T.gif Czermie? b?otna
tree-T.gif Przylaszczka
tree-T.gif Okratek australijski
tree-T.gif Skar?yskie orchidee
tree-T.gif Wiosenne grzyby
tree-T.gif Orlik pospolity
tree-T.gif Borowik ceglastopory
tree-T.gif D?brówka roz?ogowa
tree-T.gif Ro?linne drapie?niki
tree-T.gif Brzoza czarna
tree-L.gif Czarcik?s ??kowy
Zwierz?taShow/Hide content
tree-T.gif PtakiShow/Hide content
tree-T.gif Awifauna Skar?yskaShow/Hide content
tree-T.gif Awifauna
tree-T.gif Uzupe?nienie I
tree-L.gif Uzupe?nienie II
tree-T.gif B?czek
tree-T.gif B?k
tree-T.gif Biegus zmienny
tree-T.gif Brodziec krwawodzioby
tree-T.gif G?? zbo?owa
tree-T.gif Grubodziób
tree-T.gif Jarz?bek
tree-T.gif Jemio?uszka
tree-T.gif Kaczka czernica
tree-T.gif Kokoszka
tree-T.gif Dzi?cio? du?y
tree-T.gif Dzierzba g?siorek
tree-T.gif Kopciuszek
tree-T.gif Jaskó?ka dymówka
tree-T.gif Ba?ant ?ownyShow/Hide content
tree-T.gif Opis gatunku
tree-L.gif Obserwacje
tree-L.gif Kruk - Corvus corax L.
tree-T.gif OwadyShow/Hide content
tree-T.gif Pok?onnik kamilla
tree-T.gif Ziele?czyk ostr??ynowiec
tree-T.gif Modraszek argiades
tree-T.gif Górówka meduza
tree-T.gif Strz?potek soplaczek
tree-T.gif Przeplatka aurinia
tree-T.gif Dostojka akwilionaris
tree-T.gif Pasyn lucylla
tree-T.gif Tygrzyk paskowany
tree-T.gif Klecanka polna
tree-T.gif Poskrzypka liliowa
tree-T.gif Trzyszcz piaskowy
tree-T.gif Trzyszcz polny
tree-T.gif Bujanka
tree-T.gif Mieniak stru?nik
tree-T.gif Bielinek rzepnik
tree-T.gif Modraszek teleius
tree-T.gif Wa?ka p?askobrzucha
tree-T.gif Moszenica wierzbówka
tree-T.gif Przeziernik osowiec
tree-T.gif ?anocha pobrz?cz
tree-T.gif Biegacz skórzasty
tree-T.gif Czerwo?czyk fioletek
tree-T.gif ?wierszcz polny
tree-L.gif Mieniak stru?nik
tree-T.gif SsakiShow/Hide content
tree-T.gif BobryShow/Hide content
tree-T.gif Skar?ysko
tree-T.gif Ole?nica
tree-L.gif Lubianka
tree-T.gif Wydry
tree-L.gif Wilki
tree-L.gif GadyShow/Hide content
tree-T.gif Padalec zwyczajny
tree-L.gif ?mija zygzakowata

Ochrona Przyrody
Parki KrajobrazoweShow/Hide content
tree-T.gif Suchedniowski
tree-L.gif Sieradowicki
RezerwatyShow/Hide content
tree-T.gif Barcza
tree-T.gif Rezerwat Cisa A
tree-T.gif Rezerwat Cisa B
tree-T.gif Ciechostowice
tree-T.gif Dalejów
tree-T.gif W dolinie Krasnej
tree-T.gif ?winia Góra
tree-T.gif ?winia Góra (EN)
tree-T.gif Rydno
tree-T.gif Kamie? Michnowski
tree-T.gif Wykus
tree-T.gif Ska?y w Krynkach
tree-L.gif Góra Grodowa
Pomnik przyrodyShow/Hide content
tree-T.gif Ska?ka Rejowska
tree-T.gif Bukowa Góra
tree-L.gif "Cyga?ska Kapa" i "Bia?y Kamie?"
Ciekawe miejscaShow/Hide content
tree-T.gif Diabelska Karczma
tree-T.gif Puszcza ?wi?tokrzyska
tree-T.gif Wschód na ?wi?tym Krzyzu
tree-T.gif Uroczysko "Pi?ty"
tree-T.gif Platforma na go?oborzu
tree-T.gif Bór mieszany
tree-T.gif Wiosenne motyle
tree-T.gif Bezimienny strumyk
tree-T.gif Bartek umiera
tree-T.gif Góra Che?m
tree-T.gif Radkowice
tree-L.gif Kapkazy

Woda
RzekiShow/Hide content
tree-T.gif Rzeka ?arnówka
tree-T.gif Dzieje rzeki Kamiennej
tree-L.gif Strumie? Kaczka
Gdzie na rybyShow/Hide content
tree-T.gif Ryby w okolicy
tree-T.gif Cha?cza
tree-T.gif Brody I??eckie
tree-T.gif Ja?le
tree-T.gif Mostki
tree-T.gif Piachy
tree-T.gif Rejów
tree-T.gif Suchedniów
tree-L.gif Zbo?enna
Opowie?ci z dnaShow/Hide content
tree-T.gif W?dkarska choroba
tree-L.gif Sobota na Brodach

   Inne informacje
Gminy Powiatu
Skarzysko-Kamienna
Skar?ysko Ko?cielne
SuchedniówShow/Hide content
tree-T.gif Skrótowo
tree-T.gif Po?o?enie
tree-T.gif ?rodowisko
tree-T.gif Zabytki
tree-T.gif Osadnictwo
tree-T.gif Zarys historii
tree-T.gif Historia w XXw
tree-L.gif Us?ugi
??cznaShow/Hide content
tree-T.gif Skrótowo
tree-T.gif Po?o?enie
tree-T.gif ?rodowisko
tree-T.gif Zabytki
tree-T.gif Osadnictwo
tree-T.gif Zarys historii
tree-L.gif Us?ugi
Blizyn

Ciekawostki
Z naszych wyprawShow/Hide content
tree-T.gif Wschód na ?wi?tym Krzy?u
tree-T.gif Z lotu ptaka
tree-T.gif Rajd SH Kotwica
tree-T.gif Prastary las
tree-T.gif Road Runners
tree-T.gif Wielka tajemnica Emeryka
tree-T.gif W?skotorówk? do Lipia
tree-T.gif Wykus 2006
tree-T.gif Motocross Bli?yn
tree-T.gif Nepomuki regionu
tree-T.gif Muzeum im. Or?a Bia?ego
tree-T.gif Redakcja przy pracy...
tree-T.gif Tablice BHP w Starachowicach
tree-T.gif KTD-458 ORP "Odwa?ny"
tree-T.gif XII Jarmark I??ecki
tree-T.gif Bieg prze?ajowy w Bli?ynie
tree-T.gif ?wi?to Herbaty i Kawy
tree-T.gif Zalejowa
tree-T.gif Ja lubie je??
tree-T.gif Jak to licznik ...
tree-T.gif 11.11.2006
tree-T.gif Wycieczka na ?ysic?
tree-T.gif Dzionie rakowskie
tree-T.gif Mostki inaczej
tree-L.gif Plener Malarski
KoncertyShow/Hide content
tree-T.gif Orkiestry D?te
tree-L.gif Koncerty Bli?y?skieShow/Hide content
tree-L.gif Ratujemy ko?ció?ek ?w. Zofii

Wywiady, artyku?yShow/Hide content
tree-T.gif Wykreowa? mark?
tree-T.gif Ja o tym nie marzy?em
tree-T.gif Wyspy nie oddamy
tree-T.gif Wspom. P. ?wierczy?skiego
tree-T.gif Klaster turystyczny
tree-L.gif Wyk?ad dr Piotra Kardysia


   Ankiety/Sondy
Czy wiesz co to Rydno?

Wiem od dawna
Dowiedzia?em si? na Pikniku
Nie mam poj?cia



Wyniki
Ankiety

Głosów 2386

   Dodatki
Wpisz się do Księgi

Filmoteka

Nasza Ekipa

Forum dyskusyjne

Kalendarz

Napisz Newsa

Kontakt

Co w Wortalu

Prenumerata biuletynu

Archiwum Newsów

Szukaj w Wortalu

Poleć Nasz Wortal


   Galerie Wortalu

1.jpg
  
biegtrasa2.jpg
  
134_3458_m.JPG
  
cyganska_kapa_plan.jpg
  
DSCF6012+.png
  
dolina_kamionki_2_2007_12_08_1263_tama_stokowiec.jpg
  
DSCF6041_sp1.png
  
wycieczka_zID0026_strumien.jpg
  
?ania_2008_03_09_0999.jpg
  
Plan Skar?yska.jpg
  
DSCF3536_poskrzypka.jpg
  
DSCF6911.JPG
  
12~0.jpg
  
DSCF4652_listera_km.jpg
  
DSCF3151_biegacz_km.jpg
  
DSCF7130_Rydno-19.JPG
  
DSCF8100_sromotnik.jpg
  
DSCF6991_zundap.JPG
  
rajdwiosenny5.jpg
  
bobrza_zaskroniec.jpg
  
baodzentyn1.jpg
  
rower_nieb.png
  
10~1.jpg
  
18.jpg
  
DSCF4744_plonniki.jpg
  



Wycieczka na ?ysic?
Fragment g?ównego szlaku Gór ?wietokrzyskich im. E. Massalskiego.



?wi?ta Katarzyna mo?e by? miejscem weekendowego wypadu w Góry ?wi?tokrzyskie. Zmotoryzowani tury?ci mog? dotrze? tu zje?d?aj?c w Suchedniowie z krajowej 7-ki a nast?pnie w Bodzentynie skr?ci? w prawo na ?wi?t? Katarzyn?. Pojazd nale?y zaparkowa? przed klasztorem lub na parkingu przy domu wycieczkowym "Jode?ka" (dawny DW PTTK) przy ul. Kieleckiej 6. Niezmotoryzowani musz? liczy? na autobusy PKS lub busy prywatnych przewo?ników. Rowerzy?ci mog? dojecha? czerwonym szlakiem rowerowym ??cz?cym Cedzyn? z Now? S?upi?, a piechurzy przyw?drowa? czerwonym szlakiem turystycznym im. Edmunda Massalskiego wiod?cym z Go?oszyc do Ku?niak lub niebieskim im. E. Wo?oszyna biegn?cym z W?chocka do Cedzyny.


Wycieczk? rozpoczynamy na ulicy Kieleckiej w pobli?u zespo?u klasztornego Bernardynek, gdzie znajduje si? niewielka murowana kaplica z ko?ca XVIII w.

Kapliczka Janikowskich zwana kapliczk? ?eromskiego.
fot. A. Sta?kowiak



Podpis ?eromskiego wykonany w?asnor?cznie w 1882 roku.
fot. A. Sta?kowiak



Jest to kapliczka Janikowskich zwana te? kapliczk? ?eromskiego, poniewa? we wn?trzu na ?cianie po?udniowej widniej? autografy Stefana ?eromskiego i Jana Stró?eckiego pozostawione tu 2 sierpnia 1882 r. By je zobaczy? nale?y zajrze? przez niewielkie okienko widoczne na powy?szym zdj?ciu i na przeciwleg?ej ?cianie zobaczymy specjalnie pozostawiony, wyryty w tynku, podpis pisarza. Przed kapliczk? znajduj? si? dwie mogi?y, jedna z 1863 r., a druga z okresu II Wojny ?wiatowej. Skr?camy w drog? wiod?c? w kierunku lasu wzd?u? zabudowa? klasztornych pod??aj?c za znakami czerwonego szlaku turystycznego. Odcinek stanowi cz??? g?ównego szlaku ?wi?tokrzyskiego wiod?cego z Ku?niak do Go?oszyc (Od 1983 roku czerwony szlak turystyczny nosi imi? Edmunda Massalskiego). Dochodzimy do bramy ?wi?tokrzyskiego Parku Narodowego. Od tego miejsca szlak prowadzi lasem przez teren ?PN, dlatego warto zna? i stosowa? zasady zachowania si? w parkach narodowych. Bardziej wra?liwym dedykuj? s?owa W?adys?awa Szafera:
"…Pragniemy gor?co, aby ka?dy odwiedzaj?cy Park Narodowy, korzystaj?c tak lub inaczej z jego skarbów, pami?ta? zawsze o tym, ?e has?o ochrony przyrody Parku jest wezwaniem najwa?niejszym, skierowanym do ka?dego bez wyj?tku. Ro?liny i zwierz?ta, ?ród?a i ptaki, go?oborza i ska?y wreszcie zabytki historii i kultury cz?owieka – wszystko to oddajemy pod opiek? spo?ecze?stwa…"

Mogi?a pomordowanych w czasie II Wojny ?wiatowej.
fot. A. Sta?kowiak



Przy bramie wej?ciowej, po lewej stronie, znajduj? si? zbiorowe mogi?y pomordowanych w czasie wojny 50 mieszka?ców okolicznych miejscowo?ci. Miejsce upami?tniono stoj?cym przy drodze pomnikiem z czerwonego piaskowca. Nieco dalej równie? po lewej przy szlaku postawiono pomnik po?wi?cony Stefanowi ?eromskiemu – mieszka?cowi tej Ziemi, pisarzowi, piewcy Puszczy Jod?owej.

Pomnik Stefana ?eromskiego.
fot. A. Sta?kowiak



Tu zlokalizowane s? stanowiska z pami?tkami i kasa biletowa, gdzie nale?y ui?ci? op?at? za wst?p: 5,00 z? za normalny i 2,50 z? za ulgowy bilet wst?pu wa?ny 1 dzie? lub 10,00 z? za normalny i 5,00 z? za ulgowy bilet wst?pu wa?ny przez 7 dni.
Po niespe?na 100 metrach docieramy do niewielkiej polanki z kapliczk?.

Kapliczka i ?róde?ko ?w. Franciszka.
fot. A. Sta?kowiak



Kapliczka ?w. Franciszka pochodzi z XIX wieku i jest usytuowana nad ?róde?kiem o tej samej nazwie. Woda ze ?róde?ka jest lekko mineralizowana, niegdy? mia?a intensywnie niebiesk? barw?, a przez miejscow? ludno?? uwa?ana jest za lecznicz?. Dawniej ca?a miejscowo?? zaopatrywa?a si? w wod? z tego ?róde?ka.
Dalej szlak prowadzi ?agodnie pod gór?. Ze ?cie?ki wystaj? ostre kamienie, na bardziej stromych podej?ciach u?o?ono kamienne stopnie, a w miejscach wilgotnych drewniane podesty. Trasa wydaje si?, ?e jest ?atwa i przyjemna, ale podczas jej pokonywania nale?y uwa?a?, szczególnie po deszczu, poniewa? kwarcytowe g?azy s? bardzo ?liskie i maj? ostre kraw?dzie. ?cie?ka wiedzie przez naturalne drzewostany Puszczy Jod?owej, pocz?tkowo przez buczyn? karpack? w odmianie ?wi?tokrzyskiej, a wy?ej przez lasy jod?owo-bukowe.

Puszcza Jod?owa.
fot. A. Sta?kowiak



W lasach ?PN wyst?puj? licznie gatunki bardzo rzadkich owadów, grzybów i mszaków, których egzystencja jest uwarunkowana istnieniem du?ej ilo?ci rozk?adaj?cego si? drewna. ?wi?tokrzyski Park Narodowy s?ynie w?ród przyrodników jako ostoja cennych gatunków zwi?zanych z martwym drewnem.

Puszcza Jod?owa.
fot. A. Sta?kowiak



Puszcza Jod?owa jest atrakcj? na skal? europejsk?. Im wy?ej tym baczniej nale?y spogl?da? pod nogi bo coraz wi?ksze g?azy pojawiaj? si? na szlaku.

Fragment szlaku czerwonego.
fot. A. Sta?kowiak



Tu? przed samym szczytem po lewej stronie spomi?dzy drzew wy?ania si? go?oborze. Ju? w 1922 r. utworzono tu ?cis?y rezerwat przyrody o powierzchni 100 ha, chroni?cy wspania?e drzewostany jod?owe – bukowe oraz go?oborza. Obecnie rezerwat ?cis?y „?ysica” jest najwi?kszy w parku i obejmuje 1186 ha.

Szarog?azy kwarcytowe na go?oborzu.
fot. A. Sta?kowiak



Go?oborza to rumoszowe blokowiska kwarcytowe po?o?one po?ród lasów Puszczy Jod?owej. Zbudowane s? z piaskowców kwarcytowych, jednych z najstarszych ska? wyst?puj?cych na terenie Polski. Ich wiek ocenia si? na 530 mln lat. Mo?emy je obserwowa? na powierzchni dzi?ki temu, ?e Pasmo ?ysogórskie w zasadzie pozbawione jest pokrywy utworów polodowcowych.

Zmiany sukcesyjne.
fot. A. Sta?kowiak



Go?oborza kszta?towa?y si? podczas czwartorz?dowych zlodowace?, w ch?odnym klimacie plejstocenu. Przypuszcza si?, ?e kiedy l?dolód skandynawski osi?gaj?cy mi??szo?? ok. 300 m pokry? ca?? Polsk?, ?wi?tokrzyskie szczyty, jako nunataki, wynurza?y si? ponad jego powierzchni?. Rozpad tych kwarcytowych szczytów nast?pi? wskutek cz?stego zamarzania wody znajduj?cej si? w szczelinach ska?y i w ?upkowym pod?o?u. Lód zwi?kszaj?c swoj? obj?to?? powodowa? stopniowe rozszerzanie szczelin i w ko?cu rozpad ska?y na bloki. Go?oborza ?ysogórskie, które po?o?one s? w strefie le?nej powoli, ale stale zarastaj? krzewami i drzewami. W?a?nie takie ich po?o?enie po?ród lasów, w strefie regla dolnego, stanowi o ich wyj?tkowo?ci. Mo?na tutaj obserwowa? rzadki proces pierwotnej sukcesji le?nej, czyli powolnego wkraczania lasu na tereny bezle?ne od wielu tysi?cy lat. Wyj?tkowe jest tak?e ?rodowisko go?oborzy, uwa?ane za najmniej zmienione i ulegaj?ce najwolniej przekszta?ceniom.

Naskalne zbiorowiska mszaków z paprotk? zwyczajn?.
fot. A. Sta?kowiak



Uwag? zwracaj? naskalne zbiorowiska w?trobowców, mchów i porostów. Na go?oborzach stwierdzono wyst?powanie 129 gatunków porostów i 190 gatunków mszaków. Nie wyklucza si?, ?e zbiorowiska te mog? mie? charakter pierwotny. Wyst?puj? tu reliktowe gatunki ro?lin i zwierz?t, gatunki górskie, których wyst?powanie ma charakter wyspowy. Warto?? go?oborzy podkre?la odkrycie w ?ysogórskich kwarcytach ?ladów kambryjskiej flory i fauny. Na powierzchni niektórych g?azów widoczne s? ?lady „kambryjskiego deszczu”. Czym jest „kambryjski deszcz”? Wed?ug jednych naukowców to ?lady ?erowania nie zidentyfikowanych zwierz?t, wed?ug innych s? to dowody przeciskania si? p?cherzyków gazowych pochodzenia wulkanicznego lub butwiej?cych organizmów przez niezestalone sedymenty. Natomiast najprawdopodobniejsze wydaje si?, ?e s? to ?lady ?erowania nie tyle zwierz?t, co krzemowych bakterii i prostych grzybów trawi?cych krzemianowy substrat. Dla ?ladów trawienia t??ej?cych sedymentów krzemionkowych w przybrze?nych strefach p?ytkiego morza, ich odkrywca ks. prof. W?odzimierz Sedlak zaproponowa? nazw? - Silicopsorodia derepens czyli krzemowy liszaj nad?eraj?cy. Najbardziej charakterystyczne powierzchnie trawienia przez proste organizmy znajduj? si? na prze??czy Kakoni?skiej, ale interesuj?ce okazy znale?? mo?na tak?e na zachód od szczytu ?ysicy.

„Kambryjski deszcz” - Silicopsorodia derepens czyli krzemowy liszaj nad?eraj?cy
na g?azach go?oborza ?ysicy.
fot. A. Sta?kowiak



Po kilkudziesi?ciu metrach docieramy do szczytu ?ysicy, której szczyt wznosi si? 612 metrów n.p.m. Znajduje si? tutaj du?y krzy?, a oznaczenie szczytu umieszczono na g?azie. ?ysica jest najwy?szym szczytem Gór ?wi?tokrzyskich. Kulminuje w ich najwy?szym pa?mie, w ?ysogórach. Wierzcho?ek jest ca?kowicie zalesiony i pró?no tu szuka? rozleg?ych widoków. Niemniej spomi?dzy drzew dostrze?emy daleko na pó?nocy charakterystyczne ?wi?tokrzyskie pasiaki pól.

Spomi?dzy drzew dostrze?emy charakterystyczne ?wi?tokrzyskie pasiaki pól.
fot. A. Sta?kowiak



?ysica to tak?e bodaj najbardziej owiany legendami szczyt w Polsce. Jedna z nich opisana przez J. Stankiewicza w ksi??ce "Legendy ?wi?tokrzyskie" t?umaczy powstanie go?oborzy w nast?puj?cy sposób:
cyt..."Na szczycie ?ysicy sta? pa?ac, który bogactwem nie mia? sobie równego.
Pani? owego pa?acu by?a królewna, która prowadzi?a rozwi?z?e ?ycie i gardzi?a wszelk? prac?. Pewnego razu jaki? b??dny rycerz przywióz? do pa?acu wie?? o maj?cym wkrótce nast?pi? potopie. Aby ustrzec si? przed potopem królewna uradzi?a, ?e najlepiej b?dzie odda? si? pod opiek? diab?u, i pos?a?a do piek?a zaproszenie na wspania?? uczt?. Wódz piekie? — Lucyfer, otrzymawszy zaproszenie, natychmiast zacz?? si? szykowa? na to przyj?cie. Z piwnic piekielnych poleci? wynie?? wiele z?otego kruszcu i kaza? pokutuj?cym w piekle grzesznikom wyku? dla siebie strój balowy. Szpiegów i zdrajców zap?dzi? do robienia r?kawiczek i masek balowych. Chciwcom kaza? wa?y? diamenty, które mia?y ozdabia? jego strój. A m?dralom, którzy ?le doradzali ludziom, poleci? uszy? okaza?e buty. Nazajutrz puszcza gwa?townie zaszumia?a, ziemia zadr?a?o, u bram pa?acu wytrysn?? ognisty s?up — wyskoczy? z niego diabe?, który bogactwem stroju za?mi? ca?y dwór.
Pa?ac królewny ja?nia? tysi?cem ?wiate? na tle czarnych chmur, pokrywaj?cych dok?adnie ca?e niebo. ?ciany sali dr?a?y od hucznej zabawy — sam w?adca piekie? j? prowadzi?. Królewna szala?a w ta?cach, a jej rycerz, kpi?c ze wszystkiego, wzniós? toast za zbli?aj?cy si? potop.
Nagie niebo rozerwa?y b?yskawice, a potworny huk gromów zag?uszy? muzyk?. Pioruny bi?y w ?ysic? z tak? moc?, ?e pa?ac królewny rozsypa? si? w gruzy. Zosta?o po nim tylko olbrzymie rumowisko.


To tutaj w przesz?o?ci odbywa?y si? najwi?ksze sabaty czarownic. Polega?y one na tym, ?e na szczyt ?ysicy zlatywa?y si? na miot?ach czarownice, gdzie rozpala?y wielki ogie?, w jego blasku oddawa?y cze?? najwa?niejszej wied?mie sabatu - "Wielkiej Czarownicy". Potem zasiada?y do uczty. Jad?a i napitku by?o du?o, i to rozmaitego - cho? czasami tylko padlin? podawano. Zastaw? sto?ow? stanowi?y naczynia z ko?skich kopyt, skorupy jaj i trupie czaszki. Po wieczerzy nast?powa?y ta?ce. W pierwszej parze, prowadzona przez czarta, sz?a "Wielka Czarownica" w czarne aksamity ubrana, i z ropuch? na ramieniu. Za nimi, w d?ugim korowodzie, liczne wied?my w obj?ciach biesów. Ta?czono zawzi?cie, przy osobliwej muzyce, wygrywanej na rod?ach, pi?ach, gwo?dziach i grzebieniach. Czarownice, które nie znalaz?y dla siebie biesów, hula?y z czarnymi kotami. Noce na ?ysicy up?ywa?y nie tylko na ucztach i graniu. W czasie sabatu czarownice doskonali?y swe rzemios?o, przygotowywa?y nowe czary, dzieli?y si? radami i sporz?dza?y tajemnicze mikstury. Gdy odzywa?o si? pianie kura, wied?my uwalnia?y si? z obj?? biesów, zabiera?y ró?ne przybory do czarowania, wsiada?y na miot?y i odlatywa?y do swych domów.
?ysica kryje te? nierozwi?zane tajemnice. Pos?u?? si? fragmentem ksi??ki ks. prof. W?odzimierza Sedlaka "Cz?owiek i Góry ?wi?tokrzyskie".

cyt:...."Nie jest tury?cie oboj?tna mineralizacja gór.....Kogo ma zainteresowa?, jak nie minigeologa, czyli turyst?, ?e mi?dzy szczytem ?ysicy i Ska?? Agaty jest pyszny kryszta? górski. Tam równie? znajduje si? b?yszcz ?elaza (kryszta?y lub skupienia grubokrystaliczne o stalowej barwie i po?ysku metalicznym - przyp. autora), hematyt i jaspis. Na ?ysicy zwróci? moj? uwag? d?ugi g?az uciekaj?cy w g??b rumoszu skalnego. ?ciana opadaj?ca w g??b by?a pokryta szczotk? kryszta?u górskiego o lekkim zabarwieniu ametystowym, cho? niezbyt intensywnym. Zaznaczenie usch?ym drzewem nie by?o wystarczaj?ce, tym bardziej ?e mog?em by? w tym miejscu nast?pny raz dopiero za kilka lat. Oczywiste — nie znalaz?em go po raz drugi."

Aktualne prawodawstwo utrudnia ?ycie turysty - badacza - odkrywcy, ale mo?e kto? rozwi??e t? zagadk?.

Udaj?c si? na ?ysic? trzeba zdawa? sobie spraw?, ?e nie jest ona bezpiecznym szczytem. Wyst?puja tu gwa?towne za?amania pogody i zjawiska przyrodnicze o zadziwiaj?cej sile. Przytoczy? warto opis zwarty w cytowanej powy?ej ksi??ce.

cyt..."nie wiadomo dlaczego ?ysica jest tak dojmuj?co ch?ostana ognistymi biczami. A mo?e dlatego, ?e nie mo?na z bliska tego ogl?da?....Ko?o pó?nocy trudno by?o usn?? przy tak wspania?ym koncercie i widowisku. Czarny masyw ?ysicy le??cy o kilka kilometrów dalej otacza?a jaka? seledynowopomara?czowa po?wiata, która dos?ownie plu?a ognistymi j?zykami w tego kolosa. Trudno by?o przypuszcza?, ?e burza mo?e posiada? tak wielkie moce, wynikaj?ce zapewne z pod?o?a rud ?elaza. Niezapomniany widok. Tam na szczycie ?ysicy... musia?o by? piek?o p?omienia i wstrz?sów od tocz?cych si? grzmotów odbijanych od wszystkich wzgórz. Niezapomniany krajobraz. Kolos ?ysicy by? niczym w tej „pioru?skiej" k?pieli.”

Zwiedzanie ?ysogór wymaga zatem rozwagi, ale przysparza niezapomnianych prze?y?. Obecnie na szczycie prowadzone s? prace zabezpieczaj?ce maj?ce na celu ochron? go?oborzy, ustawiane s? nowe, drewniane ?awki, przygotowywane miejsca odpoczynku. Góry szykuj? si? na przyj?cie nowych go?ci.

Widok ze szczytu ?ysicy w kierunku pó?nocnym.
fot. A. Sta?kowiak



Ze szczytu mo?emy wróci? do ?wi?tej Katarzyny lub w?drowa? dalej szlakiem czerwonym do Kokanina i na ?wi?ty Krzy?.


Przeczytaj wi?cej o klasztorze w ?wi?tej Katarzynie...

Zajrzyj do albumu...

Izba Pami?ci ks. prof. W?odzimierza Sedlaka...









A. Sta?kowiak

Prawa autorskie © Skar?yski Wortal Turystyczny Wszystkie prawa zastrzeżone.

Opublikowane: 2006-11-26 (15544 odsłon)

[ Wróć ]

Theme Design© 2004(c) by: Lorkan Themes

Wszystkie znaki © nale?a do ich prawowitych w?ascicieli
PHP-Nuke Copyright © 2004 by Francisco Burzi. This is free software, and you may redistribute it under the GPL.
PHP-Nuke comes with absolutely no warranty, for details, see the license.
Powered by TURBO NUKE PL

Tworzenie strony: 0.12 sekund


TOP SWIETOKRZYSKIE !