Cieszy, ?e informacje zawarte w artyku?ach „Awifauna Skar?yska-Kamiennej i najbli?szej okolicy" oraz w „Uzupe?nieniu I", zamieszczo- nych w Skar?yskich Zeszytach Ligi Ochrony Przyrody nr 7 z 2003 r. i nr 8 z 2004 r. - dodatkowo opublikowane w Internecie - spotka?y si? z zainteresowaniem i odzewem.
Dzi?ki temu pozyskali?my informacje o nast?pnych gatunkach nie tylko obserwowanych ale i gniazduj?cych.

Wiele z zamieszczonych danych ugruntowuje nasz? dotychczasow? wiedz?. Dane dot?d niepewne lub wymagaj?ce weryfikacji zosta?y potwierdzone. Gatunki stwierdzone w wyniku jednokrotnej obserwacji zyska?y potwierdzenie z innych miejsc. Niejednokrotnie odnotowanie tylko w przesz?o?ci danego gatunku, dzi? wi??e si? ju? z pe?niejsz? wiedz? o miejscach jego wyst?powania, a cz?sto tak?e i gniazdowania.

Do listy 115 i 35 gatunków ptaków odnotowanych w poprzednich zestawieniach dopisujemy nast?pnych 25 gatunków. Ponadto, poni?ej zamieszczam kolejn? gar?? informacji dodatkowych o spostrze?eniach jakie uda?o si? nam - wspólnymi si?ami - poczyni? na obszarze powiatu skar?yskiego.

Solidn? porcj? niezmiernie cennych informacji i ustale? otrzymali?my z Krakowa od ornitologa, pochodz?cego z Suchedniowa, i ci?gle prowadz?cego obserwacje w pó?nocnej Kielecczy?nie - g?ównie kuraków le?nych - pana Piotra Skuchy. Powodem przekazania tych informacji by?o zapoznanie si? z naszym „szkicem ornitologicznym", zamieszczonym na stronie internetowej. Otó? nasz go??, wspó?pracuj?cy z Ma?opolskim Towarzystwem Ornitologicznym, przekaza? nam informacje o cietrzewiu (Lyrurus tetrix) dotycz?ce ostatnich 20 lat oraz o jarz?bku (Tetrastes bonasia). Ponadto dzieli si? wiedz? o s?once (Scolopax rusticola) na naszym terenie, a tak?e o bekasach i bocianie czarnym (Ciconia nigra).
Nadto informuje o obserwacji pary l?gowej orlika krzykliwego (Aqulia pomarina) w latach 90. w Osiecznie gm. ??czna; regularnych l?gach ?urawi (Grus grus) w rejonie m. Kaczki. W porze l?gowej regularnie obserwowa? nad rzek? Kamionk? i zalewem „Suchedniów" zimorodka (Alcedo atthis), za? w latach 1998 i 1999 nad rzek? Kamionk? w Berezowie pluszcza (Cinclus cinclus<).

Cieszy doniesienie o obserwacji w czasie gniazdowania dzierlatki (Galerida cristata) w Skar?ysku-Kamiennej w roku 2003 w rejonie apteki "Millenium" oraz SDH "Bartek" (prawdopodobnie na dachu!) (FC).
W rejonie zbiornika "Piachy" natkni?to si? na gniazdo sieweczki rzecznej (Charadrius dubius). Na nieu?ytkach w rejonie by?ej oczyszczalni ?cieków Zak?adów Metalowych "Mesko" S.A. w roku 1999 stwierdzono gniazdo tego gatunku z piskl?tami (FC). Za? odwodz?c? sieweczk? (wi?c prawdopodobnie z m?odymi) napotkano 26 maja 2004 r. w Lipowym Polu (?M).
>Gniazduj?ce bia?orzytki (Oenanthe oenanthe<), pliszki ?ó?te Motaeilla flava oraz kl?skawki (Saxieola torquata) stwierdzano wielokrotnie na obrze?ach rzeki Kamiennej w Skar?ysku Zachodnim, na odcinku od ko?cio?a p.W. ?w. Józefa do uj?cia rzeki Kamionki (FC, ?M).
Nad Kamionk?, w resztkach ??gu wierzbowo-topolowego, w pierwszej po?owie lat 90. znaleziono gniazdo remiza (Remiz pendulinus) (FC), natomiast w roku 2003, na prze?omie lata i jesieni, podobne gniazdo znaleziono na terenach nowo w??czonych do powiatu skar?yskiego (X)!
W lesie, niedaleko zalewu "Rejów", stwierdzano regularne l?gi kobuza (Falco subbuteo)(FC, JM). Obserwacje prowadzono tu do roku 2000, tj. do czasu, kiedy zacz?to prowadzi? wyr?by drzewostanów na do?? du?? skal?. Najnowsze obserwacje, pochodz?ce z po?owy 2004 r., pozwalaj? na stwierdzenie, i? kobuz z naszego terenu nie wyprowadzi? si? ca?kowicie! Gniazdo z piskl?ciem znaleziono bowiem (lipiec 2004 r.) w okolicach Lipowego Pola (?M). Jest to wi?c w dalszym ci?gu gatunek gniazduj?cy na terenie naszego powiatu.
>W ja?owcu kolumnowym na terenie Zak?adów Metalowych (Z-l) gniazdowa?y gile (Pyrrhula pyrrhula) (FC). Równie? gniazduj?ce gile stwierdzono w roku 2003 w m. Brze?cie gm. Bli?yn (KKr). Ponadto w Brze?ciu stwierdzono gniazdowanie kr?tog?owa (Jynx torquilla), g?siorka (Lanius eollurio), ?ozówki (Aeroeephalus palustris) i kulczyka (Serinus serinus), za? w porze l?gowej obserwowana by?a tu mucho?ówka szara (Museieapa striata) (KKr).
Regularne l?gi w ogrodzie, w rejonie ul. Grottgera w Skar?ysku-Kamiennej, wyprowadza mucho?ówka ?a?obna (Ficedula hypoleuea) oraz pokrzewka ogrodowa (Sylvia borin) (KKo). Mucho?ówka ?a?obna zaj??a budk? l?gow? tak?e w Suchedniowie przy rzece Kamionce (TA). We wschodniej cz??ci Skar?yska-Kamiennej, gniazdowa?a i wyprowadzi?a m?ode (w altanie pod dachem) pleszka (Phoenieurus phoenieurus), budk? l?gow? zaj?? paszkot (Turdus viscivorus), za? w ja?owcu kolumnowym z powodzeniem gniazdowa? s?owik szary (Luseinia luscinia) (LT).
W innej cz??ci miasta budk? l?gow?, z otworem solidnie rozbitym przez dzi?cio?a, zaj??a i wyprowadzi?a l?g sikora czubatka (Parus ekistatus) (KKo). Natomiast na ??kach w rejonie Skar?yska Towarowego w ko?cu maja 2004 r. widziana by?a pliszka zó?ta z podlotem LM), wniosek z tego - l?gowa. W Skar?ysku-Kamiennej, w rejonie ul. Grota-Roweckiego, obserwowano samic? ba?anta (Phasianus colchicus) z udanym l?giem; regularnie gniazduj? tu makol?gwy (Carduelis cannabina), natomiast zalatuj? i s? obserwowane czy?e (Carduelis spinus) (IK). W okolicy m. Stary Stawek, w zabudowaniach gospodarczych systematycznie gniazduj kopciuszek (Phoenicurus ochruros) , za? w starym drzewostanie, go??b grzywacz (Columba palumbus) (IK).
Gar?? ciekawych informacji dotyczy zachodniego skraju powiatu. I tak: gniazduje tutaj derkacz (Crex crex) i kszyk (Gallinago gallinago), widziano tutaj równie? kl?skawk? (Saxicola torquata), za? po sezonie l?gowym obserwowany by? potrzos (Emberiza schoeniclus) (KKr) wszystkie informacje pochodz? z roku 2004. Nale?y równie? odnotowa? bardzo ciekawe spostrze?enie, mianowicie w roku 2004 widziano tu b?otniaka ??kowego (Circus pygargus) (KKr), za? informacje z drugiej r?ki mówi? o jego wielokrotnych obserwacjach na przestrzeni wielu lat (X)!

Na terenie powiatu gniazduje kilka par ?urawi (Grus grus) - m.in. w okolicach Odrow??ka, Wo?owa i Lipowego Pola (KKr, AS, JH, JD), ?ab?d? niemy (Cygnus olor) - m.in. w okolicach Lipowego Pola i we wschodniej cz??ci m. Skar?yska-Kamiennej (AS, RS, LM), ?yska (Pulica atra) - m.in. w Skar?ysku-Kamiennej i okolicach Lipowego Pola (AS, RS, LM), kurka wodna (Gallinula chloropus) (AS, RS, LM, JS) i czajka (Vanellus vanellus) - równie? w rejonie Lipowego Pola i wschodniej cz??ci m. Skar?yska-Kamiennej (AS, RS). W tym miejscu nale?y odnotowa? nowe, nieznane dot?d miejsce gniazdowania bociana czarnego (przy pó?nocnej granicy Skar?yska-Kamiennej) (JH).
Natomiast w Suchedniowie (wszystkie podane informacje dotycz? obserwacji z roku 2004) stwierdzono gniazdowanie s?onki (Scolopax rusticola) - na terenach podmok?ych w rejonie ul. ?wierkowej, za? na ul. Mickiewicza - w za?omie jednego z budynków -l?gow? pleszk?.
. Stwierdzono tu ponadto trzy pary l?gowe pliszki górskiej (Motacilla cinerea) - wszystkie w rejonie ruin starych m?ynów. W lesie nad zalewem od strony torów kolejowych gniazduje para pustu?ek (Falco tinnunculus). Za? na ul. Bodzenty?skiej, w starej zaniedbanej sadzawce, gniazduje kurka wodna. Nad rzek? Kamionk? znaleziono m?odego kr?tog?owa (informacja ?wiadczy o gniazdowaniu tego gatunku w najbli?szej okolicy). W podwórku, na posesji przy ul. Warszawskiej, l?g wyprowadzi?a makol?gwa (Carduelis cannabina). W trzcinowiskach porastaj?cych obrze?a zalewu "Suchedniów" gniazduje kilka par trzciniaków (Acrocephalus arundinacelus), za? wokó? zalewu od kilku lat obserwowane s? gniazduj?ce potrzosy (MB). Do prawdopodobnie l?gowych w rejonie Lipowego Pola (AS, RS) oraz wschodniego skraju miasta Skar?yska-Kamiennej (LM) zaliczy? nale?y bekasa kszyka. Niejednokrotnie w porze godowej widywano nawet 6 osobników lataj?cych jednocze?nie. Równie? do prawdopodobnie l?gowych zaliczamy b?otniaka stawowego (Circus aeruginosus) pó?nocna cz??? powiatu (KKr, AS, ?M, RS), perkozka (Tachybaptus ruficollis), cyrank? (Anas querquedula) - po kilka par - (AS, RS, ?M), a by? mo?e i cyraneczk? (Anus crecca) (?M) - w rejonie Lipowego Pola i we wschodniej cz??ci miasta Skar?yska-Kamiennej; za? w pobli?u miejskiej oczyszczalni ?cieków 21 kwietnia 2004 r. obserwowano krz?taj?c? si? par? pe?zaczy le?nych (Certhia familiaris) (AS, RS). Pó?niejsze obserwacje prowadzone we wschodniej cz??ci miasta nie potwierdzi?y obecno?ci cyraneczek. By?y wi?c obserwowane w roku 2004 najprawdopodobniej w przelotach. W porze l?gowej - maj 2004 r. - dokonano tu obserwacji stadka sk?adaj?cego si? z kilkunastu szczyg?ów (Carguelis carduelis) (AS, RS), za? w okresie II po?owa czerwca / I po?owa lipca 2004 r. szczyg?y by?y widywane niemal codziennie po?ród drzew zieleni osiedlowej blisko dworca w Skar?ysku-Kamiennej (RS).

Jesieni? 2001 r., w rejonie Brze?cia, ornitolog (KKr) dokona? obserwacji przelotu soko?a w?drownego (Falco peregrinus)!, natomiast wielokrotnie w roku 2002 obserwowa? krzy?odzioby (najprawdopodobniej) ?wierkowe (Loxia curvirostra). W tym miejscu nale?y doda?, i? w dniu 26 wrze?nia 2004 r., w samo po?udnie, na dwóch ?wierkach niezwykle obficie obsypanych szyszkami, w Skar?ysku-Kamiennej przy ul. Spó?dzielczej, ?erowa?o stadko licz?ce oko?o 17 krzy?odziobów ?wierkowych, w tym 7 samców i oko?o 10 samic (RS)!]. W czerwcu 2003 r. nad ??kami pó?nocnej cz??ci m. Skar?yska-Kamiennej obserwowano orlika krzykliwego, natomiast w pocz?tkowych dniach kwietnia 2004 r. w rejonie zalanych przez rzek? Kamienn? ??k przy drodze krajowej nr 7 dwie czaple bia?e (Casmerodius albus) (KKr). Za? od pocz?tku kwietnia do ko?ca maja w okolicach ul. Podem?ynek w Skar?ysku-Kamiennej przebywa?, by? widziany i wielokrotnie s?yszany ... kormoran (Phalacrocorax carbo)!

Na podmok?ych ??kach w okolicach Zbrojowa i Odrow??ka gm.Bli?yn stwierdzana jest pokl?skwa (Saxsicola rubetra) (FC). Samca tego gatunku w czerwcu 2004 r. oserwowano równie? w okolicach mostu na rzece Ole?nicy w Skar?ysku-Kamiennej (?M). W pó?nocno-zachodniej cz??ci powiatu w dniu 4 kwietnia 2004 r. obserwowano b?ka (Botaurus stellaris) (AS), za? w dniu 22 kwietnia 2004 r. we wschodniej cz??ci miasta Skar?yska-Kamiennej s?yszano jego g?os (AS, RS).
W dniu 24 maja 2004 r. obserwowany by? tu równie? przelatuj?cy rycyk (Limosa limosa) (?M). Na oczku wodnym, na pó?noc od Lipowego Pola, w pierwszych dniach czerwca 2000 r. widziany by? samiec czernicy (Aythya fuligula) (RS). W tym samym rejonie 16 kwietnia 2003 r. dokonano obserwacji: pary kruków (Corvus corax), srokoszy (Lanius excubitor), myszo?owów (Buteo boteo), oraz tokuj?cego samca kszyka (?M).

W pobli?u lasu, za szpitalem w Skar?ysku-Kamiennej po jego pó?nocnej stronie - 17 maja 2003 r. stwierdzono par? kuku?ek (Cuculus canorus) oraz samca derkacza. Derkacze by?y s?yszane, nieco bardziej na wschód, równie? w maju 2004 r., a tak?e w okolicach Lipowego Pola (LM). Dwa samce tego gatunku obserwowane by?y tak?e 5 lipca 2003 r. w rejonie Jastrz?bi gm. Bli?yn (PM). Derkacze przebywaj? tu regularnie odnotowuje si? nawet "skargi", i? w czasie godów zachowuj? si? tak g?o?no, ?e "nie daj? spa?" (KKr). Ponadto w lesie, w okolicy szpitala, 11 sierpnia 2003 r. s?yszana by?a orzechówka (PM), za? w okresie zimowym 2002/2003, w ogrodach w rejonie ulic Wiejskiej i Zielnej, ptaki tego gatunku obserwowane by?y kilkakrotnie (IM). Do?? regularnie obserwuje si? j? w okolicach ul. Grota-Roweckiego (IK). Ostatnia obserwacja dokonana by?a 4 lipca 2004 r. w ogrodzie w os. Place (KKo), natomiast we wschodniej cz??ci miasta, w kwietniu 2004 r., regularnie widywano g?owienki (Aythya ferina) (LM).
Ka?dorazowo nale?y odnotowa? obserwacj? dudka (Upupa epops). Tym razem obserwowano tego pi?knego ptaka z odleg?o?ci kilku metrów, w terenie zabudowanym, w dniu 18 kwietnia 2004 r. w Suchedniowie (MB)! Za? jego (najprawdopodobniej) g?os s?yszany by? równie? po po?udniowej stronie torów, za cmentarzem, w Skar?ysku-Kamiennej 5 czerwca 2004 r. (LM). Informacje o cz?stym (!) spotykaniu dudka, i to od kilku lat, dotycz? okolic starej le?niczówki w Starym Stawku - stara droga pod d?bami (IK).

Nad podmok?ymi ??kami w okolicach Pi?t gm. Bli?yn w maju 2004 r. obserwowany by? kr???cy trzmielojad (Pernis apivorus) (LM). Równie? do bardzo ciekawych nale?y doniesienie, i? w dniu 4 lipca 2004 r. w Skar?ysku-Kamiennej na terenach ??gowych przy rzece Ole?nicy, niedaleko miejskiej oczyszczalni ?cieków, obserwowany by? dzi?cio? zielonosiwy (Picus canus) (PR).

Poni?ej przedstawiamy kolejne zestawienie wzbogacaj?ce nasz? wiedz? o gatunkach wyst?puj?cych w powiecie skar?yskim lub na naszym terenie stwierdzonych w okresie przelotów. Mamy t? ?wiadomo??, ?e i ten spis nie jest (w po??czeniu z poprzednimi) kompletny. St?d apel o dzielenie si? swoj? wiedz? ornitologiczn? w odniesieniu do obserwacji dotycz?cych terenu powiatu jest ci?gle aktualny. Czekamy i zapraszamy!

1. Bia?orzytka (Oenanthe oenanthe) - gatunek cz?sto spotykany w rejonie rzeki Kamiennej, w ?rodku miasta Skar?yska-Kamiennej, na odcinku: ul. Cmentarna - uj?cie rzeki Kamionki. Gniazduj?cy (Fe). Do?? licznie obserwowano je tak?e wzd?u? drogi od ul. Szkolnej w Skar?ysku Ko?cielnym do przystanku kolejowego w Lipowym Polu (LM).

2. B?otniak ??kowy, b?otniak popielaty, (Circus pygargus) - obserwacja jednorazowa w dniu 19.04.2003 r. Do?? niski przelot ptaka nad ul. Sokol? w Skar?ysku-Kamiennej (obserwacja przez lornetk? pozwoli?a na jednoznaczne okre?lenie charakterystycznych barw) (LM). W roku 2004 widziany by? równie? nad podmok?ymi ??kami pomi?dzy Kuc?bowem Górnym i Dolnym (KKr). Informacje z drugiej r?ki mówi?, i? w tym miejscu obserwowany by? wielokrotnie (X).

3. Cyraneczka (Anas crecca) - gatunek ten po raz pierwszy odnotowano we wschodniej cz??ci Skar?yska-Kamiennej w rejonie komunalnego wysypiska ?mieci w czasie pory l?gowej (2 pary) w kwietniu 2004 r. (LM).

4. Cyranka (Anas querquedula) - ptaki widywane by?y (2 pary) w porze l?gowej w oczku wodnym na pó?noc od Lipowego Pola (kwiecie? i maj 2004 r.) (AS, RS), oraz w rejonie wysypiska ?mieci (3 pary), równie? w porze l?gowej (LM, AS, RS).

5. Czeczotka (Carduelis flammea) - dwa osobniki obserwowane by?y w czasie ?erowania po?ród kilku czy?y w grudniu 2003 r. we wschodniej cz??ci miasta (LT).

6. Dziwonia (Carpodacus erythrinus) - stadko licz?ce oko?o 30 osobników obserwowane by?o 31 stycznia 2004 r. w Skar?ysku-Kamiennej na Rejowie, w rejonie zbiornika wodnego "Piachy" (MB).

7. G?owienka (Aythyaferina) - gatunek obserwowany kilkakrotnie w czasie przelotów na zbiorniku "Piachy" (Fe) oraz w porze l?gowej we wschodniej cz??ci miasta - kwiecie? 2004 r. (LM).

8. Jarz?batka, pokrzewka jarz?bata, (Sylvia nisoria) - obserwacji dokonano dwukrotnie w kwietniu 2003 r. nad rzek? Kamienn? w okolicach Nowego M?yna (AS).

9. Kormoran (Phalacrocorax carbo) - obserwowany na kratownicy s?upa wysokiego napi?cia oraz s?yszany wielokrotnie w Skar?ysku-Kamiennej w rejonie ul. Podem?ynek od prze?omu marzec/kwiecie? do ko?ca maja 2004 r. (GM).

10. Kr?tog?ów (Jynx torquilla) - osobnik s?yszany w roku 1997 w lesie pomi?dzy Zak?adami Metalowymi "Mesko" a zalewem "Rejów" (FC), na przestrzeni wielu lat obserwowany nad rzek? Kamionk? w rejonie ko?cio?a w Suchedniowie ( ostatnia obserwacja pochodzi z roku 2003) (MB), a tak?e l?gowy na Brzasku gm. Bli?yn (KKr).

11. Krzy?odziób ?wierkowy (Loxia curvirostra) - jednokrotna obserwacja samicy (charakterystyczne ubarwienie) w Lasach Bli?y?skich od strony Suchedniowa - obserwacja sprzed dziesi?ciu lat (Fe), kilkakrotna obserwacja w roku 2002 w Brze?ciu - stadko(KKr), a tak?e z dnia 26 wrze?nia 2004 r. obserwacja stadka (7 samców i ok. 10 samic) w Skar?ysku-Kamiennej na dwóch ?wierkach przy ul. Spó?dzielczej (RS).

12. Lerka, skowronek borowy, (Lullula arborea) - wyst?puje regularnie na obrze?u lasu w okolicy ul. Stokowiec w Suchedniowie oraz na Rejowie (przed?u?enie ul. Praga). Ptaki widywane by?y wielokrotnie w okre?lonych miejscach w porze karmienia m?odych (FC).

13. Myszo?ów w?ochaty, kosmacz, (Buteo lagopus) - w dniu 8 lutego 2004 r. para ptaków obserwowana by?a podczas ?owów w okolicach rzeki Kamionki w Suchedniowie na wysoko?ci ul. Berezów (MB).

14. Perkozek (Tachybaptus ruJicollis)- obserwacja jednorazowa na oczku wodnym w Lipowym Polu w roku 2000 (FC), oraz wielokrotna 2 par jednocze?nie w porze l?gowej w roku 2004. Ptaki tego gatunku (2 pary jednocze?nie), równie? w porze l?gowej, obserwowano wielokrotnie w miesi?cach kwiecie? i maj 2004 r. we wschodniej cz??ci Skar?yska-Kamiennej (AS, RS, LM).

15. Potrzeszcz (Emberiza calandra, Miliaria calandra) - obserwacja jednorazowa z obszaru pól uprawnych w po?udniowej cz??ci Grzybowej Góry, gm. Skar?ysko Ko?cielne, z maja 2004 r. (LM).

Autor: Ryszard Sowa

Prawa autorskie © Skar?yski Wortal Turystyczny Wszystkie prawa zastrzeżone.

Opublikowane: 2007-06-12 (11862 odsłon)